Bệnh Parkinson không phải một mà là hai bệnh

Bệnh Parkinson không phải một mà là hai bệnh

Nghiên cứu về bệnh Parkinson vừa được công bố trên tạp chí hàng đầu về thần kinh – Brain, được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu của Giáo sư Per Borghammer và Tiến sĩ Y khoa Jacob Horsager từ Khoa Y học Lâm sàng tại Đại học Aarhus và Bệnh viện Đại học Aarhus, Đan Mạch.

Bệnh Parkinson đặc trưng bởi sự suy thoái chậm của não do tích lũy alpha-synuclein, một loại protein làm tổn thương các tế bào thần kinh. Điều này dẫn đến các cử động chậm chạp, cứng nhắc. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng kỹ thuật hình ảnh PET và MRI tiên tiến để kiểm tra những bệnh nhân Parkinson, những người chưa được chẩn đoán nhưng có nguy cơ mắc bệnh cao, những người mắc hội chứng hành vi giấc ngủ REM. Những người tham gia nghiên cứu được lặp lại các kiểm tra sau ba và sáu năm. Đây là nghiên cứu toàn diện nhất từ ​​trước đến nay, cung cấp cho các nhà nghiên cứu các kiến thức quý giá và làm rõ về bệnh Parkinson.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh Parkinson có thể được chia thành hai dạng là xuất hiện ở cơ thể trước (body-first) và xuất hiện ở não trước (brain-first). Một số bệnh nhân bị tổn thương hệ thống dopamine của não trước khi xảy ra tổn thương ở ruột và tim. Đối với một số bệnh nhân khác, tổn thương bắt đầu ở hệ thống thần kinh của ruột và tim trước khi thấy rõ tổn thương hệ thống dopamine ở não.

“Từ lâu, người ta đã chứng minh rằng bệnh nhân Parkinson có hệ vi sinh vật trong ruột khác với những người khỏe mạnh, nhưng chúng ta không thực sự hiểu rõ tầm quan trọng của vấn đề này. Hiện nay chúng tôi đã có thể xác định được có 2 dạng bệnh Parkinson, các yếu tố nguy cơ và di truyền có thể sẽ khác nhau đối với hai loại. Tiếp theo chúng tôi sẽ kiểm tra xem liệu bệnh Parkinson từ cơ thể (body-first) có thể được điều trị bằng cách cấy ghép phân hoặc những cách khác có ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột hay không” – Per Borghammer nói. “Việc phát hiện ra bệnh Parkinson ở não trước (brain-first) là một thách thức lớn hơn. Biến thể này của bệnh có thể không xuất hiện triệu chứng cho đến khi chứng rối loạn vận động xuất hiện và bệnh nhân đã được chẩn đoán mắc Parkinson. Đến lúc đó họ đã mất hơn một nửa hệ thống dopamine, và do đó sẽ khó khăn hơn trong việc tìm kiếm bệnh nhân ở giai đoạn sớm để có thể làm chậm lại tiến triển bệnh”.

Per Borghammer cho biết kiến ​​thức này rất quan trọng và thách thức sự hiểu biết về căn bệnh Parkinson vẫn còn phổ biến cho đến nay. Nhiều người vẫn xem căn bệnh này chỉ là một dạng và định nghĩa nó dựa trên các rối loạn vận động cổ điển. Với phát hiện mới này, việc có sự khác biệt lớn giữa triệu chứng của các bệnh nhân trở nên hợp lý hơn. Các nghiên cứu trong tương lai nên xem xét quan điểm mới này, hướng tới việc điều trị cá nhân hóa cho bệnh nhân Parkinson.

Biên dịch

Lê Huỳnh Tú Mỹ

Huỳnh Yến Thanh

TS. Nguyễn Thị Thanh Vân

 

TLTK

  1. Aarhus University. “Parkinson’s disease is not one, but two diseases.” ScienceDaily. ScienceDaily, 22 September 2020. <www.sciencedaily.com/releases/2020/09/200922092156.htm>.
  2. Jacob Horsager, Katrine B Andersen, Karoline Knudsen, Casper Skjærbæk, Tatyana D Fedorova, Niels Okkels, Eva Schaeffer, Sarah K Bonkat, Jacob Geday, Marit Otto, Michael Sommerauer, Erik H Danielsen, Einar Bech, Jonas Kraft, Ole L Munk, Sandra D Hansen, Nicola Pavese, Robert Göder, David J Brooks, Daniela Berg, Per Borghammer. Brain-first versus body-first Parkinson’s disease: a multimodal imaging case-control study. Brain, 2020; DOI: 10.1093/brain/awaa238

Image: by design36 – depositphotos.com

Chia sẻ bài viết