Làm sáng tỏ cách thức lây nhiễm của virus

Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên đã xác định được cách thức “đóng gói” mã di truyền của một số loại virus như: virus bại liệt,virus cảm lạnh thông thường giúp chúng có khả năng lây nhiễm tế bào. Các phát hiện này đã được công bố  trên tạp chí PLOS Pathogens bởi một nhóm nghiên cứu từ Đại học Leeds và York mở ra một hướng phát triển các loại thuốc hay tác nhân chống virus để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng

Khi một tế bào bị nhiễm, virus cần phát tán vật chất di truyền của nó sang các tế bào khác. Đây là một quá trình phức tạp liên quan đến việc tạo ra virion – bản sao được lắp ráp hoàn chỉnh của virus và có khả năng truyền nhiễm. Mỗi virion là một vỏ protein chứa bên trong bản sao mã di truyền hoàn chỉnh của virus. Sau đó, các virion có thể lây truyền sang các tế bào khác và gây bệnh. Điều bí ẩn cho đến bây giờ là sự hiểu biết cặn kẽ về cách thức “đóng gói” mã di truyền, sau đó lắp ráp để tạo ra những virion.

Giáo sư Peter Stockley, cựu Giám đốc Trung tâm Sinh học Phân tử Astbury tại Leeds, người tham gia nghiên cứu cùng với Giáo sư Reidun Twarock từ York, cho biết nghiên cứu này cực kỳ quan trọng vì có thể làm thay đổi suy nghĩ về cách chúng ta kiểm soát một số bệnh do virus nếu chúng ta có thể can thiệp được vào cơ chế hình thành virion. “Phân tích của chúng tôi cho thấy rằng các tính chất của phân tử kiểm soát quá trình hình thành virion vẫn được bảo toàn về mặt di truyền – giảm nguy cơ virus biến đổi và làm mất tác dụng của các loại thuốc mới.”

Nghiên cứu tập trung vào một loại virus bò vô hại, không lây nhiễm ở người, có tên là  Enterovirus-E, là đại diện thay thế được chấp nhận rộng rãi cho virus bại liệt. Virus bại liệt là một loại virus nguy hiểm lây nhiễm sang người, gây ra bệnh bại liệt và đó cũng là mục tiêu của sáng kiến xóa bỏ virus của Tổ chức Y tế Thế giới. Nhóm enterovirus cũng bao gồm Rhinovirus ở người, gây ra cảm lạnh thông thường.

Nghiên cứu vừa được công bố nêu chi tiết về vai trò của tín hiệu đóng gói ARN – các vùng mã ngắn trên phân tử ARN cùng với các protein từ vỏ của virus, giúp đảm bảo sự hình thành chính xác và hiệu quả của virion lây nhiễm. Kết hợp giữa sinh học phân tử và toán học, các nhà nghiên cứu xác định các vị trí tiềm năng trên phân tử ARN, có thể hoạt động như các tín hiệu đóng gói. Sử dụng kính hiển vi điện tử tiên tiến tại Phòng thí nghiệm Astbury Biostructure Laboratory tại Đại học Leeds, các nhà khoa học đã có thể quan sát trực tiếp quá trình này.

Giáo sư Twarock phát biểu thêm: “Việc hiểu chi tiết về cách thức hoạt động của quá trình này và thực tế thông tin tín hiệu đóng gói có vẻ như được bảo tồn trong toàn bộ một chủng virus gây bệnh sẽ cho phép ngành dược phẩm nghiên cứu và phát triển ra tác nhân chống virus có thể chặn lại phản ứng nhân lên của virus và ngăn ngừa bệnh dịch.”

Biên dịch:

Lý Quốc Kiệt

Nguyễn Văn Long

DS. Huỳnh Yến Thanh

Tài Liệu Tham Khảo:

https://www.sciencedaily.com/releases/2021/01/210108142145.htm

Rebecca Chandler-Bostock, Carlos P. Mata, Richard J. Bingham, Eric C. Dykeman, Bo Meng, Tobias J. Tuthill, David J. Rowlands, Neil A. Ranson, Reidun Twarock, Peter G. Stockley. Assembly of infectious enteroviruses depends on multiple, conserved genomic RNA-coat protein contacts. PLOS Pathogens, 2020; 16 (12): e1009146 DOI: 10.1371/journal.ppat.1009146