So sánh hiệu quả của Rosuvastatin, placebo và thực phẩm bổ sung trên lipids và dấu ấn sinh học viêm

Biên dịch: Lê Thị Thu Thảo

Hiệu đính: Phạm Duy Tú Anh

Các chế phẩm bổ sung đã thường được sử dụng riêng lẻ với chỉ định cho liệu pháp giảm lipid nhưng bằng chứng hiệu quả của nó cho việc giảm lipoprotein cholesterol tỷ trọng thấp (LDL-C) là không có, đặc biệt là khi so sánh với Statins.

• Cơ chế làm giảm LDL-C của Rosuvastatin:

Statin (bao gồm Rosuvastatin) ức chế HMG-CoA reductase và ngăn chặn con đường tổng hợp Cholesterol. Sự giảm sản xuất Cholesterol cho tế bào dẫn đến hoạt hóa protein gắn yếu tố điều hòa sterol (SREBP) – một yếu tố sao chép, đặc biệt tại tế bào gan – làm tăng sản xuất thụ thể LDL và do đó tăng loại trừ LDL khỏi máu. ^[1]

Phương pháp nghiên cứu:

• Mục tiêu thử nghiệm: so sánh sự hiệu quả của statin liều thấp với placebo và sáu thực phẩm bổ sung thông thường trong việc ảnh hưởng đến lipid và dấu ấn sinh học viêm.
• Thiết kế nghiên cứu: Đây là thử nghiệm lâm sàng một trung tâm, tiền cứu, ngẫu nhiên, mù đơn.
• Đối tượng: Những bệnh nhân thích hợp với thử nghiệm nếu:

+ Từ 40-75 tuổi

+ Có LDL- trong khoảng 70-189 mg/dL

+ Không có tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa và nguy cơ bệnh tim mạch do xơ vữa 10 năm, không sử dụng statins hoặc liệu pháp giảm lipids có kê đơn khác và không sử dụng bất kỳ thực phẩm bổ sung nào có trong thử nghiệm.

• Thành phần tham gia: liều hằng ngày của rosuvastatin 5 mg, placebo (hình thức tương tự rosuvastatin), dầu cá Nature Made 2400mg, quế 2400 mg thương hiệu Nutrifar^TM, tỏi thương hiệu Garlique với 5000 mcg allicin, nghệ thương hiệu BioSchwartz với 4500 mg bioperine, Nature Made – CholestOff Plus^TM với 1600 mg sterol thực vật, hoặc men gạo đỏ 2400 mg thương hiệu Arazo Nutrition. Tiêu chí chính được đánh giá theo hệ thống phân cấp, trong đó rosuvastatin so sánh với placebo đầu tiên, sau đó là với mỗi chế phẩm bổ sung được chỉ định trước bằng ANCOVA

 Phương pháp ANCOVA:

Phân tích hiệp phương sai (ANCOVA) được thực hiện để so sánh phần trăm thay đổi từ LDL-C cơ sở giữa rosuvastatin và mỗi thành phần khác có trong các nhóm nghiên cứu. Bình phương tối thiểu (Lsmeans) và khoảng tin cậy 95% được sử dụng để tổng kết phần trăm LDL-C thay đổi, điều chỉnh cho LDL-C cơ sở, tuổi và giới tính. Sự khác nhau trong phần trăm thay đổi giữa rosuvastatin và mỗi nhóm nghiên cứu được tính bằng cách trừ bình phương tối thiểu của mỗi so sánh. Phương pháp tương tự được thực hiện để ước định phần trăm thay đổi của hsCRP, HDL-C, cholesterol toàn phần và tryglycerides. Biến đổi log được thực hiện trên cơ sở đo lường của hsCRP và triglycerides bởi vì sự phân bố không bình thường của chúng. Phần trăm thay đổi cho thí nghiệm đo lường này được tính bằng cách đầu tiên là tỷ lệ của 28 ngày đo lường đến cơ sở đo lường và nhân với 100, sau đó là biến đổi log tỷ lệ. Kết quả của phương pháp ANCOVA là biến đổi lại chỉ số phần trăm gốc. Tất cả các phương pháp được tiến hành sử dụng SAS phiên bản 9.4.

Nghiên cứu SPORT:

Nghiên cứu các chế phẩm bổ sung, Placebo hoặc Rosuvastatin (SPORT) là 1 thử nghiệm một trung tâm, tiền cứu, ngẫu nhiên, mù đơn.

Biểu đồ 1: Dòng các bệnh nhân thông qua nghiên cứu SPORT

Kết quả: 190 người tham gia đã hoàn thành nghiên cứu. Phần trăm LDL-C giảm với rosuvastatin tốt hơn tất cả các chế phẩm bổ sung và placebo (p<0.001). Sự khác nhau về so sánh việc giảm LDL-C với rosuvastatin và placebo là -35,2% (khoảng tin cậy 95%, -41.3 đến -29.1, p<0.001). Không có thực phẩm bổ sung nào chứng minh việc giảm đáng kể LDL-C so sánh với placebo. Tỷ lệ biến cố bất lợi tương tự thông qua các nhóm nghiên cứu.

Bảng: Tiêu chí chính và tiêu chí phụ – Rosuvastatin so sánh với Placebo và chế phẩm bổ sung.

Biểu đồ 2: Giá trị phần trăm LDL-C thay đổi

Biểu đồ 3: Thay đổi dấu ấn sinh học lipid và độ nhạy cảm cao protein cảm ứng C so sánh với Rosuvastatin

A. Phần trăm thay đổi Hs-CPR (%) 

B. Phần trăm thay đổi HDL-C (%) 

C. Phần trăm thay đổi Cholesterol toàn phần (%)

D. Phần trăm thay đổi Triglycerides (%)

Kết luận: Giữa các thành phần riêng biệt có tăng nguy cơ bệnh tim mạch do xơ vữa 10 năm, rosuvastatin 5mg mỗi ngày làm giảm LDL-C đáng kể hơn so với placebo, dầu cá, quế, tỏi, nghệ, sterol thực vật và men gạo đỏ.

Tài liệu tham khảo: Laffin LJ, Bruemmer D, Garcia M, Brennan DM, McErlean E, Jacoby DS, Michos ED, Ridker PM, Wang TY, Watson KE, Hutchinson HG, Nissen SE, Comparative Effects of Low-Dose Rosuvastatin, Placebo and Dietary Supplements on Lipids and Inflammatory Biomarkers, Journal of the American College of Cardiology (2022), doi: https://doi.org/10.1016/j.jacc.2022.10.013.

[1] PGS.TS.BS. Trương Quang Bình, Statin trong phòng ngừa biến cố động mạch vành – Phần 1, timmachhoc.vn, https://timmachhoc.vn/statin-trong-phong-nga-bin-c-ng-mch-vanh-phn-i/, truy cập vào ngày 28/11/2022.