Các bệnh lý cơ xương khớp cần dùng NSAIDs

Các bệnh lý cơ xương khớp cần dùng NSAIDs

Đây là những thông tin nổi bật trong bài báo cáo “Các bệnh lý cơ xương khớp cần dùng NSAIDs” của BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh – Phó khoa Nội Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy tại chương trình đào tạo y khoa liên tục trực tuyến do Hội Thấp khớp học TPHCM tổ chức với sự đồng hành của Nhãn hàng Atocib – DHG Pharma vào ngày 22/4/2022 vừa qua.

150 bệnh có liên quan đến hệ cơ xương khớp

BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh đưa ra những con số đáng lo ngại được thống kê bởi Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) tổng kết trong những báo cáo điều trị sức khỏe quốc gia (NHIS) từ 2013-2015 cho thấy tỷ lệ mắc bệnh gia tăng theo tuổi. Cụ thể, có đến 49,6% (22,2 triệu) người lớn trên 65 tuổi, 29,3% (24,2 triệu) người trung niên từ 45 – 64 tuổi và 7,1% (8,0 triệu) người trẻ từ 18-44 tuổi có nhiều bệnh tật đi kèm.

Đáng chú ý là, tỷ lệ bệnh cơ xương khớp vượt xa các bệnh tuần hoàn và các bệnh về đường hô hấp, ảnh hưởng đến 1/3 số người ở Hoa Kỳ. Trên thống kê cho thấy, tỷ lệ bệnh viêm khớp, đau lưng chiếm gấp 3 lần so với những bệnh về tim mạch. Nghĩa là trong khi bệnh cơ xương khớp chiếm đến 8,6 triệu người thì những bệnh về tim mạch chỉ có khoảng 3 triệu người.

Chuyên gia Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết thêm, tại Hoa Kỳ có hơn 150 chẩn đoán bệnh theo mã ICD (phân loại quốc tế về bệnh tật) liên quan đến hệ cơ xương khớp. Trong đó được phân loại liên quan đến Khớp (viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp, viêm khớp vảy nến, bệnh gout, viêm cột sống dính khớp); Xương (loãng xương, gãy xương); Các tình trạng đau mạn tính (đau lưng mạn, đau xơ cơ); Bệnh lý hệ thống (lupus, viêm da cơ, viêm đa cơ, xơ cứng bì).

BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh cho rằng, bệnh khớp có đặc điểm rất đặc biệt đó là có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào ở cả nam và nữ, triệu chứng đa dạng, có tính chất cấp tính hoặc mạn tính và từng đợt tiến triển làm bệnh nhân đau đớn, mất sức lao động, thậm chí là tàn tật, giảm chất lượng cuộc sống. Do đó, đòi hỏi phải nhận biết các dấu hiệu từ sớm để chẩn đoán, điều trị kịp thời và phòng ngừa tái phát.

BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh – Phó khoa Nội Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy

NSAIDs – Sự lựa chọn đầu tay trong thời gian chờ đợi thuốc điều trị căn bản có tác dụng

Trong hàng trăm bệnh liên quan đến hệ cơ xương khớp có thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, một số bệnh về tình trạng đau mạn tính khác ví dụ như đau lưng cấp, viêm khớp gout là những bệnh rất thường gặp và thường sử dụng thuốc kháng viêm.

BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh nhấn mạnh, để điều trị hiệu quả, trước tiên cần nhận diện và chẩn đoán được bệnh. Mặc dù biểu hiện chung nổi bật của bệnh cơ xương khớp là đau và viêm, tuy nhiên mỗi bệnh có đặc điểm riêng giúp chẩn đoán xác định và điều trị đặc hiệu.

Chẳng hạn, đối với bệnh thoái hóa khớp, BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh mô tả, bệnh nhân thường than phiền với các triệu chứng cứng khớp sau khi ra khỏi giường hoặc ngồi trong một thời gian dài, sưng hoặc đau ở một hoặc nhiều khớp, cảm giác lạo xạo hoặc âm thanh của xương cọ xát trên xương. Đối với viêm khớp dạng thấp, ngoài triệu chứng ở khớp như sưng nề, bệnh nhân còn xuất hiện các dấu hiệu toàn thân khác, chẳng hạn như mệt mỏi…

Hay viêm cột sống dính khớp, biểu hiện thường thấy đầu tiên là đau vùng cột sống thắt lưng thấp, viêm ở những khớp vừa và lớn. Riêng đối với viêm cột sống dính khớp, BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh cảnh báo rằng: “Căn bệnh này thường khởi phát ở người trẻ tuổi, đặc biệt là trong độ tuổi thanh niên. Tỷ lệ lưu hành của bệnh trên thế giới vào khoảng 0,3-0,7%. Tuy nhiên, ở Việt Nam cũng thấy rất nhiều, trong quá trình công tác, làm việc tại phòng khám, mỗi ngày tôi đều có thể phát hiện được bệnh nhân mới đến khám, không phải lâu lâu mới gặp”.

“Trong các bệnh về cơ xương khớp thì viêm khớp gout là tình trạng thường gặp làm cho người bệnh đến nhà thuốc trước khi gặp bác sĩ. Bởi thực tế trong quá trình thăm khám, Bệnh viện Chợ Rẫy là chuyên khoa tuyến cuối, vì vậy chúng tôi thường hay gặp các trường hợp khi vào viện thì đã ở giai đoạn nặng. Do đó, các dược sĩ, nhà thuốc là người tiếp cận đầu tiên, nếu điều chỉnh tốt ngay từ đầu sẽ giúp giảm hậu quả, di chứng lâu dài cho bệnh nhân”.

Về vấn đề điều trị sẽ tùy thuộc vào mỗi bệnh lý, mức độ của người bệnh. Song, điều tiên quyết vẫn là cần kết hợp nhiều biện pháp, bao gồm cả biện pháp không dùng thuốc (tập thể dục, vật lý trị liệu, giảm cân, cân bằng dinh dưỡng) và dùng thuốc nhằm giảm giảm tàn phế, bảo vệ chức năng vận động, tránh biến chứng do bệnh và do điều trị.

Mục tiêu quan trọng tiếp theo là giảm đau, nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Trong đó, thuốc NSAIDs là nhóm thuốc kháng viêm giảm đau hiệu quả cho bệnh nhân trong thời gian chờ đợi thuốc điều trị căn bản có tác dụng. Việc sử dụng NSAIDs cần lưu ý để đạt hiệu quả và đặc biệt là tránh các biến cố.

“Nhóm kháng viêm tại khoa Cơ Xương Khớp – Bệnh viện Chợ Rẫy thường hay sử dụng đó là nhóm ức chế chọn lọc COX-2. Đây là nhóm thuốc mới có tác dụng tốt trên triệu chứng viêm, giảm được tác dụng phụ trên đường tiêu hóa, do đó bệnh nhân sử dụng lâu dài có thể yên tâm hơn.

Hiện trên thị trường có chế phẩm ATOCIB – một thuốc thuộc nhóm NSAIDs với các hàm lượng 60mg, 90mg, 120 mg tiện dụng của Dược Hậu Giang, đạt tương đương sinh học và Japan đạt chuẩn quốc tế, giúp người bệnh có thêm lựa chọn với hiệu quả tương tự nhưng chi phí thấp.

Thông thường, đối với liều lượng 60mg/ ngày có thể sử dụng lâu dài cho những nhóm bệnh nhân thoái hóa khớp hoặc viêm khớp nhưng giai đoạn ổn định. Đa số những bệnh nhân viêm cột sống dính khớp sẽ sử dụng liều 90mg/ ngày và kéo dài, nếu bệnh nhân có triệu chứng đi kèm ở đường tiêu hóa thì kết hợp thêm thuốc bảo vệ dạ dày.

Với nhóm 120mg/ ngày, đây là chỉ định đặc biệt cần lưu ý. Thông thường, sử dụng 120mg/ ngày trong tình trạng viêm cấp rất đau nhức dữ dội, ví dụ như viêm khớp gout cấp, dùng mỗi ngày 1 viên 120mg và không sử dụng quá 8 ngày, bởi vì trong các thử nghiệm không sử dụng thuốc này kéo dài quá 8 ngày” – BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh cũng chia sẻ thêm kinh nghiệm sử dụng thuốc điều trị các bệnh lý cơ xương khớp.

Cuối cùng, vị chuyên gia nhấn mạnh rằng, nguyên tắc sử dụng thuốc kháng viêm đó là sử dụng liều thấp nhất có tác dụng tốt nhất, trong thời gian ngắn nhất để khống chế bệnh.

Để tìm hiểu thêm về các chỉ định dùng thuốc NSAIDs trên các bệnh lý cơ xương khớp với trong bài báo cáo đầy đủ của BS.CK2 Huỳnh Phan Phúc Linh, mời quý bác sĩ, dược sĩ truy cập TẠI ĐÂY.